Voor mij is dit een mooie illustratie van de manieren om met voelen om te gaan. Of eigenlijk hoe gevoel met ons omgaat en waarom het zo belangrijk is om daar bewustzijn in te ontwikkelen. Waar herken jij je in?
Een eerste stap om meer bij je sensaties/ gevoelens te blijven is om te herkennen en te erkennen hoe jij je meestal verhoudt tot je gevoelens.
Zoals de illustratie hierboven weergeeft gaat dat meestal op 3 manieren. Het poppetje links geeft –ERIN- weer. Hierbij zijn we het gevoel en worden we er helemaal door overweldigd. Vaak is er dan een overprikkeling en verantwoordelijkheidsgevoel voor wat er buiten onszelf plaatsvindt. We ervaren dit als veel spanning in het lichaam. Hierbij is het goed om te leren herkennen dat er in de veelheid altijd een constante is. Er is iets waar we onze aandacht op kunnen richten wat altijd aanwezig is; de vorm; het lichaam is hier (ik ben hier), de zintuigen zijn hier. Ik blijf ademen. De uitvergrote gevoeligheid maken met aandacht voor het lichaam en de zintuigen we kleiner zodat de overprikkeling afneemt en we weer naar hier en nu komen.
Bij het –ERNAAST- zetten van je gevoelens heeft het systeem het patroon van dissociatie opgebouwd wat zich soms lijkt te uiten als desinteresse of zelfs onverschilligheid (ontkenning). Vaak is in dat geval in het lichaam een onderspanning, en is het gevoel juist ‘ver weg’. Door het contact (weer) aan te gaan, en te uiten wat gevoeld wordt komt er meer aanwezigheid en balans in het lichaam.
In –ERBIJ- zijn is er een passende afstand. De gevoelde ervaring is er en wordt erkend. Je blijft erbij, ook wanneer het niet prettig voelt. De ademhaling speelt hierin een belangrijke rol. Je maakt ruimte voor wat werkelijk voelbaar is. Naast de gevoelens die je waarneemt, is er ook ruimte voor spontaniteit, intuïtief voelen en oplossingen. Het erbij zijn is eigenlijk een vaardigheid, die je dus kunt leren.
Deze verhoudingen tot voelen zijn trouwens altijd in beweging. Soms val je samen met het voelen en identificeer je je er totaal mee en soms dissocieer je. Beide zijn op hun manier functioneel. Alles heeft zijn of haar functie. Dit is op een bepaald moment in je leven ontstaan en is toen ook waardevol voor jou geweest. Nu merk je wellicht dat je behoefte veranderd is en word je meer bewust van jezelf en je lichaam.
In sessies is de aandacht gericht op de vaardigheid van het –ERBIJ- zijn. Ik vind dit een mooi uitgangspunt om mee te werken. Eigenlijk zou je de sessies kunnen zien als een leerweg om je deze vaardigheid steeds meer eigen te maken.
De inhoud van deze blog is geïnspireerd door het volgende artikel:
Vlaar, Sonja (2006): Focussen, Luisteren naar binnen. Nederlands Tijdschrift voor Coaching, pp. 81-84. Kloosterhof Neer Uitgeverij.